Gebelikte Tarama Testleri
- Doç. Dr. Yetkin Karasu
- 18 Eyl 2020
- 3 dakikada okunur

Tarama testleri, sağlık sorunu riski daha yüksek olan kişileri tespit etmek için kullanılır.
Bu kişileri belirlenmesi daha etkili tedavi almalarını veya sağlıkları hakkında bilinçli kararlar verebilmelerini sağlar.
Tarama testleri mükemmel değildir. Bazı kişilere kendilerinin veya bebeklerinin hasta olma risklerinin arttığını söylediği halde aslında böyle olmayabilir. Bunun tam tersi de geçerli olabilir. Yani kişinin riski gerçekte artmış olmasına rağmen tarama testi bunu saptayamabilir.
Tarama testleri neleri içerir?

Genel olarak hamilelik sırasında önerilen tarama testleri ya ultrason taramaları ya da kan testleri ya da her ikisinin bir kombinasyonudur.
Ultrason taramaları, spina bifida gibi gelişimsel durumları tespit edebilir.
Kan testleri, orak hücreli anemi ve talasemi gibi kalıtsal durumların daha yüksek olup olmadığını ve HIV, hepatit B veya sifiliz gibi enfeksiyonlarınız olup olmadığını gösterebilir.
Taramalarla birleştirilen kan testleri, bebeğin Down (trizomi 21), Edwards (trizomi 13) veya Patau (trizomi 18) sendromlu olma olasılığının bulunmasına yardımcı olabilir.
Tarama testlerinin riskleri nelerdir?
Tarama testleri size veya bebeğe zarar veremez, ancak bu testleri yaptırıp yaptırmama konusunda dikkatlice düşünmek önemlidir.

Hamilelikte bazı tarama testleri sizin için zor kararlar almanıza neden olabilir. Örneğin, Down sendromu, Edwards sendromu veya Patau sendromu için tarama testleri sonrasında düşük yapma riski olan amniyosentez gibi bir tanı testi yaptırıp yaptırmama konusunda karar vermenizi gerektirir.
Kesin tanı testi, sizin veya bebeğinizin hastalığa sahip olup olmadığını kesin olarak söyler. Tarama testi ise riskin artıp artmadığını.
Tanı testleri bebeğinizin bir rahatsızlığı olduğunu gösteriyorsa, bu, gebeliğe devam etmek veya sonlandırmak isteyip istemediğiniz konusunda bir karar almanıza yol açabilir.
Daha ileri bir test yaptırmak veya hamileliği sona erdirmek her zaman sizin kararınız olacak ve doktorunuz, kararınız ne olursa olsun size destek olacaktır.
Hamilelikte tarama testi yaptırıp yaptırmayacağınız size bağlıdır.
Tarama testleri ne zaman yapılır?

Hamilelik sırasında farklı zamanlarda farklı tarama testleri sunulmaktadır.
Orak hücre ve talasemi için tarama testi mümkün olduğu kadar erken hamileliğin 10. haftasından önce yapılmalıdır.
Hamilelikte HIV, hepatit B ve sifiliz için kan testlerinin olabildiğince erken yapılması önerilir. Bu kan testleri ilk tarama randevusuna kadar ertelenmemelidir.
Gebeliğinizin 11-14 haftaları arasında Down sendromu, Edwards sendromu ve Patau sendromu için tarama önerilecektir.
Hamileliğinizin 18-21. Haftaları civarında bebeğinizin gelişimini değerlendirmek için ultrason taraması önerilir.
Tarama testleri kesin bir cevaplar verir mi?
Bu, tarama testlerinin ne aradığına bağlıdır.
Evet
HIV, hepatit B ve sifiliz için tarama testleri çok doğrudur ve bu enfeksiyonlara sahip olup olmadığınızı kesin olarak söyleyecektir.
Hayır
Down sendromu, Edwards sendromu ve Patau sendromu taraması, bebeğinizin bu duruma sahip olup olmadığını kesin olarak söyleyemez. Bebeğinizin bu duruma sahip olma riski düşük mü yoksa yüksek mi olduğunu size söyler.
Tarama testlerinde riskiniz yüksek çıkarsa size daha kesin bir "evet" veya "hayır" yanıtı verecek olan "kesin tanı testi" önerilecektir.
Tarama yaptırmam gerekiyor mu?
Hayır - tarama testi yaptırıp yaptırmamak size kalmış. Bu, yalnızca sizin yapabileceğiniz kişisel bir seçimdir.
Size sunulan tarama testlerinin her birini doktorunuzla görüşebilir ve sizin için uygun olup olmadığına karar verebilirsiniz.
Hamilelikte hangi tarama testleri önerilir?
Farklı tarama testlerinin her biri hakkında daha fazla bilgi edinin:
Bulaşıcı hastalık taraması (hepatit B, HIV ve sifiliz)
Kalıtsal durumların taranması (orak hücreli anemi, talasemi ve diğer hemoglobin bozuklukları)
Down sendromu, Edwards sendromu ve Patau sendromu taraması
Ayrıntılı ultrason taraması
Gebelik şekeri taraması
İlk üç aylık dönem taraması nedir?

İlk üç aylık dönem taraması, hamile kadının kanının test edilmesini ve ultrason muayenesini içerir. Her iki test de genellikle hamileliğin 11. haftasından 14. haftasına kadar birlikte yapılır:
Kan testi, iki maddenin seviyesini ölçer. Ense kalınlığı taraması olarak adlandırılan ultrason muayenesi, fetüsün boynunun arkasındaki boşluğun kalınlığını ölçer. Anormal bir ölçüm, fetüste Down sendromu (trizomi 21) veya başka bir tür anöploidi olma riskinin arttığı anlamına gelir. Ayrıca kalp, karın duvarı ve iskeletin fiziksel kusurlarıyla da bağlantılıdır.
İkinci üç aylık dönem taraması nedir?

İkinci üç aylık dönem taraması aşağıdaki testleri içerir:
"Dörtlü" veya "dörtlü" kan testi, kanınızdaki dört farklı maddenin seviyesini ölçer. Dörtlü test Down sendromu, Edwards sendromu (trizomi 18) ve NTD'ler için tarar. 16 hafta ile 22 hafta arasında yapılır.
18 hafta ile 22 hafta arasında yapılan bir ultrason muayenesi, beyinde ve omurgada, yüz özelliklerinde, karın, kalp ve uzuvlarda önemli fiziksel kusurları kontrol eder.
Cell-free DNA testi nedir?

Cell-free DNA, plasentadan hamile bir kadının kan dolaşımına salınan küçük miktardaki DNA'dır. Bu DNA, Down sendromu, Patau sendromu (trizomi 13), Edwards sendromu ve cinsiyet kromozomlarının sayısıyla ilgili sorunlar açısından taranabilir. Bu test, gebeliğin 10. haftasından itibaren yapılabilir. Sonuçların alınması yaklaşık 1 hafta sürer. Pozitif bir DNA testi sonucunu, amniyosentez veya CVS gibi tanısal bir test takip etmelidir.
Bu bilgiler sadece eğitim amaçlıdır ve doktorunuzun veya diğer sağlık uzmanınızın tavsiyelerinin yerini alması amaçlanmamıştır. Sorularınızı veya endişelerinizi doktorunuzla görüşmenizi öneririz.
Comments