Gebelik Şekeri (Gestasyonel Diyabet)

Gebelik şekeri gebelik sırasında kan şekerinin (glikoz) normalden yüksek olduğu genellikle gebelik sonrası düzelen bir durumdur.

Gebeliğin her döneminde görülebilse de en sık 2. veya 3. trimesterde son 4-5 ay içerisinde görülür.

Vücutta kan şekeri düzenlemesinde önemli olan insülin hormonunun çalışmasında bir sorun olduğunda görülür.

Gebelik şekeri sizin ve bebeğinizin sağlığını gebelik sırasında ve sonrasında tehdit eder. Gelişebilecek sorunlar gebelik şekerinin erken teşhisi tedavisi ile azaltılabilir veya önlenebilir.

Kimler gebelik şekeri için risk altındadır?

Gebelik şekeri her kadında gelişebilir ancak sizde aşağıdaki durumlar mevcutsa riskiniz daha yüksektir:

• Vücut kitle indeksiniz (ağırlık/boyunuzun karesi) >30 kg/m2 ise

• Daha önce 4.5 kg'dan ağır bebek doğurduysanız

• Önceki gebeliğinizde gebelik şekeri geliştiyse

• Ailenizde diyabetik biri varsa

• Asya, orta-doğu, afrika kökenli veya siyahi iseniz

Gebelik şekerinin belirtileri nelerdir?

Gebelik şekerinin genellikle bir belirtisi yoktur. Genellikle tanı gebelik şekeri taraması sırasında konulur.

Bazı hastalar kan şekerinin aşırı yükselmesi (hiperglisemi) veya aşırı düşmesi (hipoglisemi) durumunda tanı alabilir. Şu belirtiler de görülebilir.

• Aşırı susama

• Sık idrara çıkma

• Ağız kuruluğu

• Aşırı yorgunluk

Bu şikayetlerin bazıları gebelikte doğal olarak da görülebilir. Eğer bu şikayetlerden bazıları varsa doktorunuzla konuşmanızda fayda vardır.

Gebelik şekeri bebeğinizi nasıl etkiler?

Bebeğiniz etkilenmeyebilir ancak şu durumların daha sık görülme riski vardır:

• Bebeğiniz normalden daha iri olabilir. Bu durum doğum sırasında sorunlara sebep olabilir veya sezaryen gerektirebilir.

• Polihidramnioza yani amniotik sıvının aşırı artmasına sebep olabilir. Bu da erken doğuma veya doğum sırasında problemlere sebep olabilir.

• Erken doğuma yani 37.gebelik haftasından önce doğuma sebep olabilir.

• Preeklampsi yani gebelikte kan basıncı (tansiyon) yükselmesine sebep olabilir.

• Doğum sonrasında bebeğinizde kan şekeri düşebilir, sarılık gelişebilir ve bu nedenle hastanede yatması gerekebilir.

• Ani bebek kaybı (nadir de olsa) gerçekleşebilir.

Gebelik şekerinizin olması gelecekte tip 2 diyabet hastası olmanız riskini de arttırır.

Gebelik şekerini nasıl taranır?

İlk gebelik kontrolünüzde (8-12. hafta) doktorunuz size şeker hastalığı açısından risk olup olmadığını anlamak için bazı sorular soracaktır.

Eğer bir veya daha fazla risk faktörünüz varsa size tarama önerilir.

Bu tarama testine oral glikoz tolerans testi (OGTT) denir ve yaklaşık 2 saat sürer. Bu test sırasında şekerli bir sıvıyı içmeden önce ve sonra sizden kan alınarak kanda şeker düzeyi ölçülür.

Şeker taraması gebeliğin 24-28.haftaları arasında yapılır. Eğer önceki gebeliğinizde şeker hastalığınız olduysa bu test daha erken yapılabilir. Eğer ilk test normalse şeker taraması 24-28.hafta arasında tekrarlanır.

Gebelik şekerinin tedavisi nasıldır?

Eğer gebelik şekeriniz varsa gebelikte sorun yaşamamanız için kan şekerinin düzenlenmesi gerekir.

Bunun için kan şekeri takibinizin yapılması gerekir.

Kan şekeri yemek ve egzersiz alışkanlıklarınızın düzenlenmesi ile kontrol edilebilir. Eğer bu şekilde kan şekeriniz istenen düzeye gelmezse bazı ilaçların başlanması gerekebilir. Bunlar insülin iğneleri veya ağızdan alınan tabletlerdir.

Eğer gebelik şekeriniz varsa doğum zamanınız ve şekli için doktorunuzun bazı önerileri olabilir. Doğum için ideal haftalar 38-40.hafta arasıdır. Eğer doğum bu sürede başlamazsa doğumun başlatılması veya sezaryen gerekebilir.

Özellikle sizin ve bebeğinizin sağlığını riske atan bir surum varsa ve kan şekeriniz kontrol edilemiyorsa doğumun öne çekilmesi de gerekebilir. Doğumun olası sorunlarla ilgilenebilecek bir merkezde gerçekleşmesi uygundur.

Gebelik şekerinin uzun dönem etkileri nelerdir?

Gebelik şekeri genellikle doğum sonra ası düzelir. Ancak bu hastalarda sonraki gebelikte şeker riski ve ileride tip 2 diyabet hastası olma riski artar.

Gebelik şekeriniz varsa doğum sonrasında 6-13.haftalar arasında kan şekerinizi kontrol ettirmeniz gerekir. Eğer kan şekeriniz yüksekse veya ağız kuruluğu, sık idrara çıkma, çok su içme gibi şikayetleriniz varsa doktorunuza gitmek için beklememelisiniz.

Kendinizi iyi hissetseniz de kontrolünüzü ihmal etmemelisiniz. Sağlığınızı korumak için iyi beslenmeli ve düzenli egzersiz yapmalısınız. Bazı araştırmalarda gebelik şekeri olan annelerin bebeklerinde ileride şeker hastalığı ve obezite riskinin arttığı gösterilmiştir.

Sonraki gebeliklerin planlanması

Eğer önceki gebeliğinizde gebelik şekeri geliştiyse ve tekrar gebelik planlıyorsanız şeker taramanızın yapıldığından emin olun.

Eğer şeker hastası iseniz gebelik öncesi bir diyabet polikliniği kontrolüne gitmelisiniz bu sayede durumunuz hakkında doğru bilgi sahibi olabilirsiniz.

Eğer plansız bir şekilde gebe kaldıysanız ve önceki gebeliğinizde şeker hastalığı geliştiyse doktorunuzu mutlaka bilgilendirmelisiniz. Doktorunuz şeker taraması testinin zamanı hakkında sizi bilgilendirecektir.

Başka sorularınız varsa, randevu almak için bu bağlantıyı tıklayın.

Bu bilgiler sadece eğitim amaçlıdır ve doktorunuzun veya diğer sağlık uzmanınızın tavsiyelerinin yerini alması amaçlanmamıştır. Sorularınızı veya endişelerinizi doktorunuzla görüşmenizi öneririz.